«به نام خداوند رحمتگر محربان»

اى پيامبر! تقواى الهى پيشه كن و از كافران و منافقان اطاعت مكن كه خداوند عالم و حكيم است‏. «1» و از آنچه از سوى پروردگارت به تو وحى مى‏شود پيروى كن كه خداوند به آنچه انجام مى‏دهيد آگاه است‏. «2» و بر خدا توكّل كن‏، و همين بس كه خداوند حافظ و مدافع [انسان‏] باشد! «3» خداوند براى هيچ كس دو دل در درونش نيافريده‏؛ و هرگز همسرانتان را كه مورد (ظهار) قرارمى‏دهيد مادران شما قرار نداده‏؛ و [نيز] فرزندخوانده‏هاى شما را فرزند حقيقى شما قرارنداده است‏؛ اين سخن شماست كه به دهان خود مى‏گوييد [سخنى باطل و بى‏پايه‏]؛ امّا خداوند حقّ را مى‏گويد و او به راه راست هدايت مى‏كند. «4» آنها را به نام پدرانشان بخوانيد كه اين كار نزد خدا عادلانه‏تر است‏؛ و اگر پدرانشان را نمى‏شناسيد، آنها برادران دينى و موالى شما هستند؛ امّا گناهى بر شما نيست در خطاهايى كه از شما سرمى‏زند [و بى‏توجّه آنها را به نام ديگران صدا مى‏زنيد]، ولى آنچه را از روى عمد مى‏گوييد [مورد حساب قرار خواهد داد]؛ و خداوند آمرزنده و رحيم است‏. «5» پيامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است‏؛ و همسران او مادران آنها [= مؤمنان‏] محسوب مى‏شوند؛ و خويشاوندان نسبت به يكديگر از مؤمنان و مهاجران در آنچه خدا مقرّر داشته اولى هستند، مگر اينكه بخواهيد نسبت به دوستانتان نيكى كنيد [و سهمى از اموال خود را به آنها بدهيد]؛ اين حكم در كتاب [الهى‏] نوشته شده است‏. «6» [به خاطر آور] هنگامى را كه از پيامبران پيمان گرفتيم‏، و [همچنين‏] از تو و از نوح و ابراهيم و موسى و عيسى بن مريم‏، و ما از همه آنان پيمان محكمى گرفتيم [كه در اداى مسؤوليت تبليغ و رسالت كوتاهى نكنند]! «7» به اين منظور كه خدا راستگويان را از صدقشان [در ايمان و عمل صالح‏] سؤال كند؛ و براى كافران عذابى دردناك آماده ساخته است‏. «8» اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! نعمت خدا را بر خود به ياد آوريد در آن هنگام كه لشكرهايى [عظيم‏] به سراغ شما آمدند؛ ولى ما باد و طوفان سختى بر آنان فرستاديم و لشكريانى كه آنها را نمى‏ديديد [و به اين وسيله آنها را در هم شكستيم‏]؛ و خداوند هميشه به آنچه انجام مى‏دهيد بينا بوده است‏. «9» [به خاطر بياوريد] زمانى را كه آنها از طرف بالا و پايين [شهر] بر شما وارد شدند [و مدينه را محاصره كردند] و زمانى را كه چشمها از شدّت وحشت خيره شده و جانها به لب رسيده بود، و گمانهاى گوناگون بدى به خدا مى‏برديد. «10» آنجا بود كه مؤمنان آزمايش شدند و تكان سختى خوردند! «11» و [نيز] به خاطر آوريد زمانى را كه منافقان و بيماردلان مى‏گفتند: (خدا و پيامبرش جز وعده‏هاى دروغين به ما نداده‏اند!) «12» و [نيز] به خاطر آوريد زمانى را كه گروهى از آنها گفتند: (اى اهل يثرب [اى مردم مدينه‏]! اينجا جاى توقف شما نيست‏؛ به خانه‏هاى خود بازگرديد!) و گروهى از آنان از پيامبر اجازه بازگشت مى‏خواستند و مى‏گفتند: (خانه‏هاى ما بى‏حفاظ است‏!)، در حالى كه بى‏حفاظ نبود؛ آنها فقط مى‏خواستند [از جنگ‏] فرار كنند. «13» آنها چنان بودند كه اگر دشمنان از اطراف مدينه بر آنان وارد مى‏شدند و پيشنهاد بازگشت به سوى شرك به آنان مى‏كردند مى‏پذيرفتند، و جز مدّت كمى [براى انتخاب اين راه‏] درنگ نمى‏كردند! «14» [در حالى كه‏] آنان قبل از اين با خدا عهد كرده بودند كه پشت به دشمن نكنند؛ و عهد الهى مورد سؤال قرار خواهد گرفت [و در برابر آن مسؤولند]! «15» بگو: (اگر از مرگ يا كشته‏شدن فرار كنيد، سودى به حال شما نخواهد داشت‏؛ و در آن هنگام جز بهره كمى از زندگانى نخواهيد گرفت‏!) «16» بگو: (چه كسى مى‏تواند شما را در برابر اراده خدا حفظ كند اگر او بدى يا رحمتى را براى شما اراده كند؟!) و آنها جز خدا هيچ سرپرست و ياورى براى خود نخواهند يافت‏. «17» خداوند كسانى كه مردم را از جنگ بازمى‏داشتند و كسانى را كه به برادران خود مى‏گفتند: (بسوى ما بياييد [و خود را از معركه بيرون كشيد]) بخوبى مى‏شناسد؛ و آنها [مردمى ضعيفند و] جز اندكى پيكار نمى‏كنند! «18» آنها در همه چيز نسبت به شما بخيلند؛ و هنگامى كه [لحظات‏] ترس [و بحرانى‏] پيش آيد، مى‏بينى آنچنان به تو نگاه مى‏كنند، و چشمهايشان در حدقه مى‏چرخد، كه گويى مى‏خواهند قالب تهى كنند! امّا وقتى حالت خوف و ترس فرو نشست‏، زبانهاى تند و خشن خود را با انبوهى از خشم و عصبانيت بر شما مى‏گشايند [و سهم خود را از غنايم مطالبه مى‏كنند!] در حالى كه در آن نيز حريص و بخيلند؛ آنها [هرگز] ايمان نياورده‏اند، از اين رو خداوند اعمالشان را حبط و نابود كرد؛ و اين كار بر خدا آسان است‏. «19» آنها گمان مى‏كنند هنوز لشكر احزاب نرفته‏اند؛ و اگر برگردند [از ترس آنان‏] دوست مى‏دارند در ميان اعراب باديه‏نشين پراكنده [و پنهان‏] شوند و از اخبار شما جويا گردند؛ و اگر در ميان شما باشند جز اندكى پيكار نمى‏كنند! «20» مسلّماً براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نيكويى بود، براى آنها كه اميد به رحمت خدا و روز رستاخيز دارند و خدا را بسيار ياد مى‏كنند. «21» [امّا] مؤمنان وقتى لشكر احزاب را ديدند گفتند: (اين همان است كه خدا و رسولش به ما وعده داده‏، و خدا و رسولش راست گفته‏اند!) و اين موضوع جز بر ايمان و تسليم آنان نيفزود. «22» در ميان مؤمنان مردانى هستند كه بر سر عهدى كه با خدا بستند صادقانه ايستاده‏اند؛ بعضى پيمان خود را به آخر بردند [و در راه او شربت شهادت نوشيدند]، و بعضى ديگر در انتظارند؛ و هرگز تغيير و تبديلى در عهد و پيمان خود ندادند. «23» هدف اين است كه خداوند صادقان را بخاطر صدقشان پاداش دهد، و منافقان را هرگاه اراده كند عذاب نمايد يا [اگر توبه كنند] توبه آنها را بپذيرد؛ چرا كه خداوند آمرزنده و رحيم است‏. «24» خدا كافران را با دلى پر از خشم بازگرداند بى‏آنكه نتيجه‏اى از كار خود گرفته باشند؛ و خداوند [در اين ميدان‏]، مؤمنان را از جنگ بى‏نياز ساخت [و پيروزى را نصيبشان كرد]؛ و خدا قوّى و شكست‏ناپذير است‏! «25» و خداوند گروهى از اهل كتاب [= يهود] را كه از آنان [= مشركان عرب‏] حمايت كردند از قلعه‏هاى محكمشان پايين كشيد و در دلهايشان رعب افكند؛ [و كارشان به جايى رسيد كه‏] گروهى را به قتل مى‏رسانديد و گروهى را اسير مى‏كرديد! «26» و زمينها و خانه‏ها و اموالشان را در اختيار شما گذاشت‏، و [همچنين‏] زمينى را كه هرگز در آن گام ننهاده بوديد؛ و خداوند بر هر چيز تواناست‏! «27» اى پيامبر! به همسرانت بگو: (اگر شما زندگى دنيا و زرق و برق آن را مى‏خواهيد بياييد با هديه‏اى شما را بهره‏مند سازم و شما را بطرز نيكويى رها سازم‏! «28» و اگر شما خدا و پيامبرش و سراى آخرت را مى‏خواهيد، خداوند براى نيكوكاران شما پاداش عظيمى آماده ساخته است‏.) «29» اى همسران پيامبر! هر كدام از شما گناه آشكار و فاحشى مرتكب شود، عذاب او دوچندان خواهد بود؛ و اين براى خدا آسان است‏. «30» و هر كس از شما براى خدا و پيامبرش خضوع كند و عمل صالح انجام دهد، پاداش او را دو چندان خواهيم ساخت‏، و روزى پرارزشى براى او آماده كرده‏ايم‏. «31» اى همسران پيامبر! شما همچون يكى از آنان معمولى نيستيد اگر تقوا پيشه كنيد؛ پس به گونه‏اى هوس‏انگيز سخن نگوييد كه بيماردلان در شما طمع كنند، و سخن شايسته بگوييد! «32» و در خانه‏هاى خود بمانيد، و همچون دوران جاهليّت نخستين [در ميان مردم‏] ظاهر نشويد، و نماز را برپا داريد، و زكات را بپردازيد، و خدا و رسولش را اطاعت كنيد؛ خداوند فقط مى‏خواهد پليدى و گناه را از شما اهل بيت دور كند و كاملاً شما را پاك سازد. «33» آنچه را در خانه‏هاى شما از آيات خداوند و حكمت و دانش خوانده مى‏شود ياد كنيد؛ خداوند لطيف و خبير است‏! «34» به يقين‏، مردان مسلمان و زنان مسلمان‏، مردان با ايمان و زنان با ايمان‏، مردان مطيع فرمان خدا و زنان مطيع فرمان خدا، مردان راستگو و زنان راستگو، مردان صابر و شكيبا و زنان صابر و شكيبا، مردان با خشوع و زنان با خشوع‏، مردان انفاق كننده و زنان انفاق كننده‏، مردان روزه‏دار و زنان روزه‏دار، مردان پاكدامن و زنان پاكدامن و مردانى كه بسيار به ياد خدا هستند و زنانى كه بسيار ياد خدا مى‏كنند، خداوند براى همه آنان مغفرت و پاداش عظيمى فراهم ساخته است‏. «35» هيچ مرد و زن با ايمانى حق ندارد هنگامى كه خدا و پيامبرش امرى را لازم بدانند، اختيارى [در برابر فرمان خدا] داشته باشد؛ و هر كس نافرمانى خدا و رسولش را كند، به گمراهى آشكارى گرفتار شده است‏! «36» [به خاطر بياور] زمانى را كه به آن كس كه خداوند به او نعمت داده بود و تو نيز به او نعمت داده بودى ]به فرزند خوانده‏ات (زيد)[ مى‏گفتى‏: (همسرت را نگاه‏دار و از خدا بپرهيز!) [و پيوسته اين امر را تكرار مى‏كردى‏]؛ و در دل چيزى را پنهان مى‏داشتى كه خداوند آن را آشكار مى‏كند؛ و از مردم مى‏ترسيدى در حالى كه خداوند سزاوارتر است كه از او بترسى‏! هنگامى كه زيد نيازش را از آن زن به سرآورد [و از او جدا شد]، ما او را به همسرى تو درآورديم تا مشكلى براى مؤمنان در ازدواج با همسران پسر خوانده‏هايشان -هنگامى كه طلاق گيرند- نباشد؛ و فرمان خدا انجام شدنى است [و سنّت غلط تحريم اين زنان بايد شكسته شود]. «37» هيچ گونه منعى بر پيامبر در آنچه خدا بر او واجب كرده نيست‏؛ اين سنّت الهى در مورد كسانى كه پيش از اين بوده‏اند نيز جارى بوده‏؛ و فرمان خدا روى حساب و برنامه دقيقى است‏! «38» [پيامبران‏] پيشين كسانى بودند كه تبليغ رسالتهاى الهى مى‏كردند و [تنها] از او مى ترسيدند، و از هيچ كس جز خدا بيم نداشتند؛ و همين بس كه خداوند حسابگر [و پاداش‏دهنده اعمال آنها] است‏! «39» محمّد [ص‏] پدر هيچ يك از مردان شما نبوده و نيست‏؛ ولى رسول خدا و ختم‏كننده و آخرين پيامبران است‏؛ و خداوند به همه چيز آگاه است‏! «40» اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! خدا را بسيار ياد كنيد، «41» و صبح و شام او را تسبيح گوييد! «42» او كسى است كه بر شما درود و رحمت مى‏فرستد، و فرشتگان او [نيز] براى شما تقاضاى رحمت مى‏كنند تا شما را از ظلمات [جهل و شرك گناه‏] به سوى نور [ايمان و علم و تقوا] رهنمون گردد؛ او نسبت به مؤمنان همواره مهربان بوده است‏! «43» تحيّت آنان در روزى كه او را ديدار مى‏كنند سلام است‏؛ و براى آنها پاداش پرارزشى فراهم ساخته است‏. «44» اى پيامبر! ما تو را گواه فرستاديم و بشارت‏دهنده و انذاركننده‏! «45» و تو را دعوت‏كننده بسوى خدا به فرمان او قرار داديم‏، و چراغى روشنى‏بخش‏! «46» و مؤمنان را بشارت ده كه براى آنان از سوى خدا فضل بزرگى است‏. «47» و از كافران و منافقان اطاعت مكن‏، و به آزارهاى آنها اعتنا منما، و بر خدا توكّل كن‏، و همين بس كه خدا حامى و مدافع [تو] است‏! «48» اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! هنگامى كه با زنان با ايمان ازدواج كرديد و قبل از همبستر شدن طلاق داديد، عدّه‏اى براى شما بر آنها نيست كه بخواهيد حساب آن را نگاه داريد؛ آنها را با هديه مناسبى بهره‏مند سازيد و بطرز شايسته‏اى رهايشان كنيد. «49» اى پيامبر! ما همسران تو را كه مهرشان را پرداخته‏اى براى تو حلال كرديم‏، و همچنين كنيزانى كه از طريق غنايمى كه خدا به تو بخشيده است مالك شده‏اى و دختران عموى تو، و دختران عمّه‏ها، و دختران دايى تو، و دختران خاله‏ها كه با تو مهاجرت كردند [ازدواج با آنها براى تو حلال است‏] و هرگاه رن با ايمانى خود را به پيامبر ببخشد [و مهرى براى خود نخواهد] چنانچه پيامبر بخواهد مى‏تواند او را به همسرى برگزيند؛ امّا چنين ازدواجى تنها براى تو مجاز است نه ديگر مؤمنان‏؛ ما مى‏دانيم براى آنان در مورد همسرانشان و كنيزانشان چه حكمى مقرّر داشته‏ايم [و مصلحت آنان چه حكمى را ايجاب مى‏كند]؛ اين بخاطر آن است كه مشكلى [در اداى رسالت‏] بر تو نباشد [و از اين راه حاميان فزونترى فراهم سازى‏]؛ و خداوند آمرزنده و مهربان است‏! «50» [موعد] هر يك از همسرانت را بخواهى مى‏توانى به تأخير اندازى‏، و هر كدام را بخواهى نزد خود جاى دهى‏؛ و هرگاه بعضى از آنان را كه بركنار ساخته‏اى بخواهى نزد خود جاى دهى‏، گناهى بر تو نيست‏؛ اين حكم الهى براى روشنى چشم آنان‏، و اينكه غمگين نباشند و به آنچه به آنان مى‏دهى همگى راضى شوند نزديكتر است‏؛ و خدا آنچه را در قلوب شماست مى‏داند، و خداوند دانا و بردبار است [از مصالح بندگان خود با خبر است‏، و در كيفر آنها عجله نمى‏كند]! «51» بعد از اين ديگر زنى بر تو حلال نيست‏، و نمى‏توانى همسرانت را به همسران ديگرى مبدّل كنى [= بعضى را طلاق دهى و همسر ديگرى به جاى او برگزينى‏] هر چند جمال آنها مورد توجّه تو واقع شود، مگر آنچه كه بصورت كنيز در ملك تو درآيد! و خداوند ناظر و مراقب هر چيز است [و با اين حكم فشار قبايل عرب را در اختيار همسر از آنان‏، از تو برداشتيم‏]. «52» اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! در خانه‏هاى پيامبر داخل نشويد مگر به شما براى صرف غذا اجازه داده شود، در حالى كه [قبل از موعد نياييد و] در انتظار وقت غذا ننشينيد؛ امّا هنگامى كه دعوت شديد داخل شويد؛ و وقتى غذا خورديد پراكنده شويد، و [بعد از صرف غذا] به بحث و صحبت ننشينيد؛ اين عمل‏، پيامبر را ناراحت مى‏نمايد، ولى از شما شرم مى‏كند [و چيزى نمى‏گويد]؛ امّا خداوند از [بيان‏] حق شرم ندارد! و هنگامى كه چيزى از وسايل زندگى را [بعنوان عاريت‏] از آنان [= همسران پيامبر] مى‏خواهيد از پشت پرده بخواهيد؛ اين كار براى پاكى دلهاى شما و آنها بهتر است‏! و شما حق نداريد رسول خدا را آزار دهيد، و نه هرگز همسران او را بعد از او به همسرى خود درآوريد كه اين كار نزد خدا بزرگ است‏! «53» اگر چيزى را آشكار كنيد يا آن را پنهان داريد، خداوند از همه چيز آگاه است‏! «54» بر آنان [= همسران پيامبر] گناهى نيست در مورد پدران و فرزندان و برادران و فرزندان برادران و فرزندان خواهران خود و زنان مسلمان و بردگان خويش [كه بدون حجاب و پرده با آنها تماس بگيرند]؛ و تقواى الهى را پيشه كنيد كه خداوند نسبت به هر چيزى شاهد و آگاه است‏. «55» خدا و فرشتگانش بر پيامبر درود مى‏فرستد؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، بر او درود فرستيد و سلام گوييد و كاملاً تسليم [فرمان او] باشيد. «56» آنها كه خدا و پيامبرش را آزار مى‏دهند، خداوند آنان را از رحمت خود در دنيا و آخرت دور ساخته‏، و براى آنها عذاب خواركننده‏اى آماده كرده است‏. «57» و آنان كه مردان و زنان باايمان را به خاطر كارى كه انجام نداده‏اند آزار مى‏دهند؛ بار بهتان و گناه آشكارى را به دوش كشيده‏اند. «58» اى پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: (جلبابها [= روسرى‏هاى بلند] خود را بر خويش فروافكنند، اين كار براى اينكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند بهتر است‏؛ [و اگر تاكنون خطا و كوتاهى از آنها سر زده توبه كنند] خداوند همواره آمرزنده رحيم است‏. «59» اگر منافقان و بيماردلان و آنها كه اخبار دروغ و شايعات بى‏اساس در مدينه پخش مى كنند دست از كار خود بر ندارند، تو را بر ضدّ آنان مى‏شورانيم‏، سپس جز مدّت كوتاهى نمى‏توانند در كنار تو در اين شهر بمانند! «60» و از همه جا طرد مى‏شوند، و هر جا يافته شوند گرفته خواهند شد و به سختى به قتل خواهند رسيد! «61» اين سنّت خداوند در اقوام پيشين است‏، و براى سنّت الهى هيچ گونه تغيير نخواهى يافت‏! «62» مردم از تو درباره [زمان قيام‏] قيامت سؤال مى‏كنند، بگو: (علم آن تنها نزد خداست‏!) و چه مى‏دانى شايد قيامت نزديك باشد! «63» خداوند كافران را لعن كرده [و از رحمت خود دور داشته‏] و براى آنان آتش سوزاننده‏اى آماده نموده است‏، «64» در حالى كه همواره در آن تا ابد مى‏مانند، و ولىّ و ياورى نخواهند يافت‏! «65» در آن روز كه صورتهاى آنان در آتش [دوزخ‏] دگرگون خواهد شد [از كار خويش پشيمان مى‏شوند و] مى‏گويند: (اى كاش خدا و پيامبر را اطاعت كرده بوديم‏!) «66» و مى‏گويند: (پروردگارا! ما از سران و بزرگان خود اطاعت كرديم و ما را گمراه ساختند! «67» پروردگارا! آنان را از عذاب‏، دو چندان ده و آنها را لعن بزرگى فرما!) «68» اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! همانند كسانى نباشيد كه موسى را آزار دادند؛ و خداوند او را از آنچه در حق او مى‏گفتند مبرا ساخت‏؛ و او نزد خداوند، آبرومند [و گرانقدر] بود! «69» اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! تقواى الهى پيشه كنيد و سخن حق بگوييد... «70» تا خدا كارهاى شما را اصلاح كند و گناهانتان را بيامرزد؛ و هر كس اطاعت خدا و رسولش كند، به رستگارى [و پيروزى‏] عظيمى دست يافته است‏! «71» ما امانت [تعهّد، تكليف‏، و ولايت الهيّه‏] را بر آسمانها و زمين و كوه‏ها عرضه داشتيم‏، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسيدند؛ امّا انسان آن را بر دوش كشيد؛ او بسيار ظالم و جاهل بود، [چون قدر اين مقام عظيم را نشناخت و به خود ستم كرد]! «72» هدف اين بود كه خداوند مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرك را [از مؤمنان جدا سازد و آنان را] عذاب كند، و خدا رحمت خود را بر مردان و زنان باايمان بفرستد؛ خداوند همواره آمرزنده و رحيم است‏! «73»

منبع : www.shamimequran.blogfa.com